Zwyrodnienie kręgosłupa - objawy, opis i leczenie
Autor MUDr. Peter Bednarčík CSc.
Rewizja
Czy budzisz się każdego ranka z bólem pleców? Czy są tak sztywne, że nie pozwalają Ci wstać z łóżka? Może to być Zwyrodnienie kręgosłupa. Oprócz bólu, możesz także odczuwać sztywność, ustępującą stopniowo podczas ruchu. Zwyrodnienie kręgosłupa jest chorobą zwyrodnieniową, która atakuje stawy i kręgi kręgosłupa. Wprowadza nieprzyjemne ograniczenia w życiu codziennym. Może dotyczyć aż 95% osób powyżej 65. roku życia. [1]
Dowiedz się więcej o objawach i oznakach tej choroby. Jakie są możliwości leczenia choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa? Jak złagodzić objawy takie jak ból, obrzęk i stan zapalny, które towarzyszą tej chorobie? Przeczytaj więcej tutaj.
Zwyrodnienie kręgosłupa - objawy
- Ból pleców podczas ruchu
- Ból pleców w spoczynku
- Ograniczenie sprawności ruchowej
- Zmęczenie
- Stan zapalny i obrzęk
- Ograniczenie siły stawu
Objawy choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa zależą od tego, która część kręgosłupa została dotknięta chorobą.
- Zwyrodnienie kręgosłupa szyjnego: Oprócz bólu pleców w okolicy szyi, występuje także ból głowy i nudności. Ból może obejmować także kończyny górne. [2]
- Zwyrodnienie kręgosłupa lędźwiowego: Oprócz bólu i sztywności w dolnej części pleców może występować dyskomfort w okolicy pośladków oraz napięcie mięśniowe lub skurcze w kończynach dolnych. [3]
- Zwyrodnienie kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego (przejście odcinka lędźwiowego kręgosłupa i kości krzyżowej) objawia się bólem w dolnej części pleców, a pacjenci mają trudności z pochylaniem ciała lub obrotem.
- Zwyrodnienie kręgosłupa kręgosłupa piersiowego to rzadkie schorzenie, które praktycznie się nie występuje.
Tylko lekarz może postawić prawidłową diagnozę. Nie korzystaj z tego ani żadnego innego artykułu w internecie, by postawić sobie diagnozę. Nie zwlekaj z wizytą u lekarza i zajmij się swoim stanem zdrowia odpowiednio wcześnie.
Zwyrodnienie kręgosłupa - opis i przyczyny
Czym jest zwyrodnienie kręgosłupa?
Zwyrodnienie kręgosłupa jest chorobą zwyrodnieniową, która atakuje kręgi i krążki międzykręgowe. Jeżeli choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa atakuje trzony kręgów, mówimy o spondylozie. W przypadku stawów międzykręgowych mówimy o spondyloartrozie. [4]
W przypadku choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa na kręgach i stawach międzykręgowych stopniowo tworzą się narośle, które ograniczają jego ruchomość i mogą powodować ból korzeniowy. [5] Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa szyjnego najczęściej atakuje 4. i 5. kręg szyjny, natomiast choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa lędźwiowego najczęściej dotyczy 5. kręgu lędźwiowego. [6]
Zwyrodnienie kręgosłupa - przyczyny choroby
Główną przyczyną choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa jest zużycie kręgosłupa związane z wiekiem. Inne czynniki przyczyniające się do uszkodzeń kręgosłupa to:
- długotrwała pozycja siedząca, zwłaszcza w niewygodnej pozycji,
- powtarzające się ruchy podczas pracy manualnej (podnoszenie przedmiotów, zginanie tułowia),[7]
- wady kręgosłupa (wrodzone i nabyte),
- urazy,
- długotrwałe przeciążenie kręgosłupa podczas uprawiania sportu,
- nadwaga i niezdrowy styl życia. [8]
Czynnikami ryzyka są również dziedziczność oraz występowanie choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa w rodzinie. [9]
Diagnostyka choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa
Podobnie jak w przypadku innych typów choroby zwyrodnieniowej, rozpoznanie choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa ustala się na podstawie badania fizykalnego oraz wyników badania rentgenowskiego lub rezonansu magnetycznego.
- Lekarz określa nawyki ruchowe pacjenta, sposób działania jego odruchów oraz to jak wygląda jego chód.
- Badanie rentgenowskie, obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego (MRI) lub tomografia komputerowa (TK) pozwolą na ocenę rzeczywistego stanu kręgosłupa w poszczególnych częściach pleców.
- W razie potrzeby pacjenci przechodzą także badanie u neurologa. [10]
Czy wiesz, że?
- Krążki międzykręgowe zaczynają tracić elastyczność około 40. roku życia. [11]
- Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa występuje równie często u mężczyzn, jak i kobiet. [12]
Powikłania w przypadku braku leczenia
Nieleczona zwyrodnienia kręgosłupa może powodować poważne powikłania i negatywnie wpływać na zdrowie oraz samopoczucie.
- Nasilenie bólu: Ciągły ból towarzyszący chorobie zwyrodnieniowej kręgosłupa może się nasilać i stawać coraz bardziej intensywny.
- Ograniczenie ruchomości: Może to prowadzić do postępu choroby, ograniczając ruchy, takie jak obracanie głowy lub zginanie tułowia.
- Problemy psychiczne: Przewlekły ból i ograniczona sprawność ruchowa mogą mieć negatywny wpływ na zdrowie psychiczne.
- Utrata elastyczności: Może to prowadzić do stopniowej utraty elastyczności i mieć wpływ na zdolność utrzymywania prawidłowej postawy.
Ból
Ograniczenie sprawności ruchowej
Depresja
Utrata elastyczności
Zalecamy nie odkładać leczenia choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa
Nie zwlekaj z leczeniem choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa, a w przypadku problemów zdrowotnych lub wątpliwości co do swojego stanu zdrowia, udaj się do lekarza specjalisty. Zapobiegniesz w ten sposób niepotrzebnym komplikacjom zdrowotnym.
Zwyrodnienie kręgosłupa – leczenie
Leczenie xwyrodnienia kręgosłupa jest zazwyczaj zachowawcze. Oznacza to, że pacjent poddawany jest fizjoterapii i przyjmuje leki przeciwbólowe, przeciwzapalne lub zwiotczające mięśnie. [13]
- Fizjoterapia wykorzystuje różne techniki mające na celu wspomaganie ruchomości, wzmacnianie mięśni pleców i przywracanie ruchomości stawów międzykręgowych.
- Ważna jest także zmiana stylu życia – na przykład zmiana miejsca pracy, nauka przyjmowania prawidłowej pozycji siedzącej lub redukcja wagi. [14]
Jeśli wszystkie metody zachowawcze zawiodą, a problem jest poważny, można rozważyć leczenie chirurgiczne. Podczas zabiegu chirurgicznego usuwa się na przykład narośle na kręgach lub przeprowadza się operację krążka międzykręgowego. [15]
Uwaga
Leczenie choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa może zlecić wyłącznie lekarz po rozważeniu ogólnego stanu zdrowia pacjenta. Dlatego nie należy traktować tego artykułu jako gotowej instrukcji schematu leczenia, który może ustalić wyłącznie lekarz.
Leki na chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa
Nie ma jednoznacznie najlepszego sposobu leczenia choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa. Jak już wspomniano, stosuje się leki przeciwbólowe, przeciwzapalne i zwiotczające mięśnie. Miejscowo można stosować kremy, żele lub maści o działaniu leczniczym, stosując je w miejscu występowania bólu i stanu zapalnego. Mogą przynieść miejscową ulgę. Leki chondroprotekcyjne mają na celu ochronę i odbudowę chrząstki stawowej.
Fizjoterapia
Fizjoterapia odgrywa ważną rolę w leczeniu choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa. Fizjoterapeuta opracuje indywidualny program ćwiczeń i zabiegów terapeutycznych dostosowanych do konkretnych potrzeb pacjenta. Można stosować:
- Ćwiczenia terapeutyczne: Celem takich ćwiczeń jest wzmocnienie mięśni kręgosłupa i brzucha, poprawa postawy ciała oraz zwiększenie ruchomości stawów.
- Terapię manualną: Masaż i mobilizacja stawów mogą pomóc w rozluźnieniu napięcia mięśni, poprawie ruchomości i zmniejszeniu bólu.
- Elektroterapię W celu złagodzenia bólu i zwiększenia przepływu krwi można stosować elektrostymulację, ultradźwięki lub terapię cieplną.
- Hydroterapię Woda może być wykorzystywana jako medium do ćwiczeń i rehabilitacji.
Fizjoterapeuta udzieli Ci także porady na temat prawidłowych wzorców ruchu, ergonomii, prawidłowej postawy ciała i technik łagodzenia bólu. Przekaże zalecenia dotyczące stylu życia, ćwiczeń i zapobiegania dalszemu pogarszaniu się choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa.
Zwyrodnienie kręgosłupa a renta inwalidzka
Choroba zwyrodnieniowa może powodować różny stopień niepełnosprawności. Jeżeli pacjenci cierpiący na chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa spełniają wszystkie warunki uprawniające do renty inwalidzkiej, mogą złożyć wniosek o rentę.
- Przed złożeniem wniosku zaleca się konsultację całej procedury z lekarzem prowadzącym.
- O stopniu niepełnosprawności orzeka lekarz orzecznik.
- ZUS oblicza również wysokość renty inwalidzkiej.[16]
Zwyrodnienie kręgosłupa : profilaktyka
Zwyrodnienie kręgosłupa jest przede wszystkim związana z wiekiem, dlatego nie da się jej całkowicie uniknąć. Zwyrodnienia nie da się również zatrzymać. Dzięki profilaktyce można zahamować proces chorobowy, spowolnić jego postęp i zapobiec poważnym uszkodzeniom kręgosłupa lub otaczających go nerwów.
- Ruszaj się regularnie. Odpowiednią aktywnością jest na przykład spacer. [17]
- Pomyśl o ergonomii i prawidłowej postawie – w pozycji siedzącej, w pracy oraz podczas uprawiania sportu.[18]
- Nie pal i utrzymuj odpowiednią wagę. [19]
Jakość życia z chorobą zwyrodnieniową
Zwyrodnienie kręgosłupa może znacząco pogorszyć jakość życia – szczególnie z powodu bólu i ograniczenia ruchu. Poranna sztywność pleców, która trwa zwykle od 10 do 15 minut, sprawia, że wiele codziennych czynności staje się niewygodnych. Zaleca się rozpoczęcie leczenia możliwie jak najwcześniej, aby uzyskać jak najlepsze efekty i uniknąć poważnych, nieodwracalnych zmian w kręgosłupie. [20]
Jaki rodzaj sportu wybrać w przypadku choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa?
Ważne jest, aby wybierać sporty i formy aktywności fizycznej, które minimalizują obciążenie kręgosłupa i stawów, zapewniając jednocześnie korzystny wpływ na ruch i wzmocnienie mięśni. Ogólnie rzecz biorąc, po wcześniejszej konsultacji z lekarzem lub fizjoterapeutą zaleca się:
- Pływanie: Poprawia siłę mięśni, mobilność i ogólną kondycję.
- Jazdę na rowerze: Jazda na rowerze jest korzystna dla kręgosłupa ze względu na równomierne rozłożenie obciążenia. Aby zminimalizować obciążenie pleców, utrzymuj siodełko i kierownicę w prawidłowej pozycji.
- Spacer: Upewnij się, że posiadasz odpowiednie obuwie zapewniające dobre podparcie stopy.
- Tai Chi: Ta starożytna chińska praktyka pomaga poprawić stabilność, równowagę, mobilność i uwolnić ciało od napięcia.
- Jogę: Ważne jest, by unikać trudnych pozycji, które mogą obciążać kręgosłup.
Ważne informacje dotycząca leczenia zwyrodnienia kręgosłupa
Ból pleców spowodowany chorobą zwyrodnieniową należy leczyć jak najwcześniej.
W ramach leczenia należy rozważyć fizjoterapię.
Regularnie ćwicz – poprawia to krążenie krwi.
Nie lekceważ znaczenia prawidłowej postawy ciała – zarówno w pozycji siedzącej, jak i pracy.
Podsumowanie i zalecenia w leczeniu choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa
Udaj się do lekarza
Leczenie choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa ustala zawsze lekarz na podstawie ogólnego badania, oceny stanu zdrowia i po postawieniu dokładnej diagnozy.
Leczenie przyczynowe choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa
Po badaniu ogólnym lekarz zaleci leczenie przyczyny choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa. W związku z chorobą doradzi również w zakresie możliwych zmian stylu życia i dalszego postępowania.
Łagodzenie bólu, obrzęku i stanu zapalnego
Leczenie objawowe skupia się na objawach lub symptomach (oznakach) choroby. Takie leczenie może znacznie poprawić jakość życia i wesprzeć kompleksowe leczenie w trakcie choroby.
Źródła, linki i literatura
[1] Kuo D. T., Tadi P. Spondyloza szyjna. StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; Styczeń 2023. Dostępny pod adresem: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK551557/
[2] Spondyloartroza kręgosłupa. MedClinic – Chirurgia i rehabilitacja. Dostępny pod adresem: https://medclinic.info/en/blog-en/spondylosteoarthritis-of-the-spine/
[3] Spondyloartroza kręgosłupa. MedClinic – Chirurgia i rehabilitacja. Dostępny pod adresem: https://medclinic.info/en/blog-en/spondylosteoarthritis-of-the-spine/
[4] Spondyloza, spondyloartroza. Spine Tech – Specjaliści od szyi i pleców. Dostępny pod adresem: http://www.spinetech.ca/spondylosis-spondyloarthrosis/. Spondyloartroza kręgosłupa. MedClinic – Chirurgia i rehabilitacja. Dostępny pod adresem: https://medclinic.info/en/blog-en/spondylosteoarthritis-of-the-spine/
[5] Spondyloartroza kręgosłupa. MedClinic – Chirurgia i rehabilitacja. Dostępny pod adresem: https://medclinic.info/en/blog-en/spondylosteoarthritis-of-the-spine/
[6] Radl R., Leixner G., Stihsen C., Windhager R. Spondylarthrose an der Halswirbelsäule. Therapie [Spondyloartroza kręgosłupa szyjnego. Terapia]. Orthopade 2013 Sep; 42 (9): 785-792; quiz 793-4. Niemiecki. doi: 10.1007/s00132-013-2153-6. Dostępny pod adresem: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23989596/. Spondyloza i spondyloartroza. Klinika BeActive. Dostępny pod adresem: https://beactiveclinic.co.uk/blog/spondylosis-and-spondyloarthrosis
[7] Spondyloza, spondyloartroza. Spine Tech – Specjaliści od szyi i pleców. Dostępny pod adresem: http://www.spinetech.ca/spondylosis-spondyloarthrosis/
[8] Spondyloartroza kręgosłupa. MedClinic – Chirurgia i rehabilitacja. Dostępny pod adresem: https://medclinic.info/en/blog-en/spondylosteoarthritis-of-the-spine/
[9] Spondyloza szyjna. Mayo Clinic, 14. Czerwiec 2022 r. Dostępny pod adresem: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/cervical-spondylosis/symptoms-causes/syc-20370787
[10] Spondyloza szyjna. Mayo Clinic, 14. Czerwiec 2022 r. Dostępny pod adresem: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/cervical-spondylosis/symptoms-causes/syc-20370787
[11] Spondyloza szyjna. Mayo Clinic, 14. Czerwiec 2022 r. Dostępny pod adresem: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/cervical-spondylosis/symptoms-causes/syc-20370787
[12] Spondyloza i spondyloartroza. Klinika BeActive. Dostępny pod adresem: https://beactiveclinic.co.uk/blog/spondylosis-and-spondyloarthrosis
[13] Radl R., Leixner G., Stihsen C., Windhager R. Spondylarthrose an der Halswirbelsäule. Therapie [Spondyloartroza kręgosłupa szyjnego. Terapia]. Orthopade 2013 Sep; 42 (9): 785-792; quiz 793-4. Niemiecki. doi: 10.1007/s00132-013-2153-6. Dostępny pod adresem: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23989596/
[14] Spondyloza i spondyloartroza. Klinika BeActive. Dostępny pod adresem: https://beactiveclinic.co.uk/blog/spondylosis-and-spondyloarthrosis
[15] Spondyloza szyjna. Mayo Clinic, 14. Czerwiec 2022 r. Dostępny pod adresem: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/cervical-spondylosis/symptoms-causes/syc-20370787
[16] Renta z tytułu niepełnosprawności. Czeska Administracja Ubezpieczeń Społecznych. Dostępny pod adresem: https://www.cssz.cz/invalidni-duchod
[17] Spondyloza szyjna. Mayo Clinic, 14. Czerwiec 2022 r. Dostępny pod adresem: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/cervical-spondylosis/symptoms-causes/syc-20370787
[18]Spondyloza, spondyloartroza. Spine Tech – Specjaliści od szyi i pleców. Dostępny pod adresem: http://www.spinetech.ca/spondylosis-spondyloarthrosis/
[19] Spondyloartroza kręgosłupa. MedClinic – Chirurgia i rehabilitacja. Dostępny pod adresem: https://medclinic.info/en/blog-en/spondylosteoarthritis-of-the-spine/
[20] Spondyloartroza kręgosłupa. MedClinic – Chirurgia i rehabilitacja. Dostępny pod adresem: https://medclinic.info/en/blog-en/spondylosteoarthritis-of-the-spine/. Spondyloza i spondyloartroza. Klinika BeActive. Dostępny pod adresem: https://beactiveclinic.co.uk/blog/spondylosis-and-spondyloarthrosis
Jak łagodzić ból, obrzęk i stany zapalne?
.png "ph"){kind=small}
